Referat: "Osiągnięcia Rzymian" [historia/gimnazjum]

"Osiągnięcia Rzymian"

Wybitne osiągnięcia starożytnych Rzymian są do dnia dzisiejszego wzorem i inspiracją dla współczesnych architektów, inżynierów, artystów, lekarzy i prawników. Mieszkańcy wiecznego miasta słynęli z bardzo dobrze zorganizowanej armii, charakterystycznego ustroju politycznego, trwałej sieci dróg, pięknych rzeźb i obrazów, utworów literackich i niezwykłych budowli.

Inspiracją dla artystów i filozofów rzymskich byli mieszkańcy podbitej przez Rzymian Grecji, Hellenowie. Z tego powodu każdy, kto w Imperium Rzymskim chciał uchodzić za wykształconego, uczył się greki. Bogaci Rzymianie zdobili swoje domy licznymi dziełami greckich artystów, a niewolnicy z Hellady zostawali często nauczycielami dzieci zamożnych Rzymian. Wielu podróżowało do Grecji, aby zwiększać swoją wiedzę w funkcjonujących wówczas szkołach greckich myślicieli.

Sztuka rzymska charakteryzowała się ogromną różnorodnością. Artyści tworzyli pejzaże przedstawiające podbite miasta, wyrabiano naczynia i rzeźby z marmuru, srebra, brązu, szkła kamienia, a przede wszystkim z gliny. Wykonywano mozaiki i freski. We wszystkich dziełach dominowała tematyka mitologiczna i historyczna, chętnie przedstawiano sceny z życia codziennego Rzymian czy też zwierzęta.

Literaci rzymscy także czerpali inspirację od greckich twórców, gdyż wiele utworów pisanych w języku łacińskim było przekładami znanych dzieł Hellenów. Najbardziej znani poeci to Wergiliusz, Horacy i Owidiusz. Wergiliusz jest do dziś uważany za najwybitniejszego rzymskiego poetę, stworzył zbiór wierszy „Bukoliki” oraz swoje największe dzieło – „Eneidę”, czyli epos heroiczny o wędrówce Eneasza. Owidiusz tworzył utwory o tematyce miłosnej i mitologicznej, natomiast Horacy jest autorem m. in.  „Epodów” i „Satyr”. Horacy głosił znane każdemu słowa „carpe diem”, znaczące dosłownie „chwytaj dzień”. Horacy zachęcał w ten sposób do cieszenia się teraźniejszością. Również rzymscy historycy dorównywali helleńskim twórcom. Byli to Liwiusz, Tacyt i Swetoniusz, którzy odtworzyli historie o cesarzach rzymskich. Starożytni pisarze często korzystali z pomocy finansowej zamożnych miłośników sztuki. Najsłynniejszym z nich był Mecenas. Od jego nazwiska pochodzi określenie osób wspierających artystów.

Największym osiągnięciem Rzymian z dziedziny architektury były akwedukty zaopatrujące Rzym w wodę. Miały łączną długość ponad 400 km i ciągnęły się zarówno przez wysokie wzniesienia, jak i doliny. Rzymscy inżynierowie wykorzystywali różne materiały i techniki budowlane. Z marmuru, kamienia, piaskowca czy betonu powstawały efektowne kopuły i kolumny. Pierwszy raz betonu użyto do budowania kopuły Panteonu, słynnej budowli wybudowanej na planie koła, znajdującej się na Polu Marsowym.

Dumą Rzymian jest Amfiteatr Flawiuszów, znany nam bardziej pod nazwą Koloseum. Jest to budowla w kształcie elipsy o obwodzie około 520 m i ścianach wysokich na 48,5 m. Koloseum mogło pomieścić około 50 tysięcy osób, mogących zajmować miejsca bez pośpiechu dzięki 80 wejściom. Nazwa Koloseum została nadana we wczesnym średniowieczu od znajdującego się w pobliżu budowli ogromnego posąg Nerona przedstawionego jako Helios. W Koloseum odbywały się walki gladiatorów, polowania na dzikie zwierzęta czy bitwy niewolników. Trwałą konstrukcję możemy podziwiać do dziś.

Ciekawą dziedziną osiągnięć mieszkańców wiecznego miasta jest prawo. Pierwszy zbiór praw był nazwany Prawem XII Tablic. Tekst był widoczny dla wszystkich Rzymian, ponieważ 12 tablic z brązu zostało wystawionych na widok publiczny. Uchwalony w 450 r. p. n. e. zbiór praw nie był do końca sprawiedliwy, gdyż zakazywał między innymi małżeństw pomiędzy patrycjuszami a plebejuszami, a odszkodowania dla niewolników były o połowę niższe od odszkodowań dla osób z wyższych warstw społecznych. Z czasem powstał także Kodeks Justyniana, biorący swą nazwę od cesarza, który kazał spisać wszystkie dawne i nowe prawa rzymskie.

Osiągnięcia cywilizacyjne starożytnych Rzymian odegrały bardzo ważną rolę w rozwoju kultury europejskiej. Uważam, że rzymskie budowle i dzieła rzymskich artystów zasługują na podziw i uznanie.